12 september (donderdag) – Pompeii

Het is tien uur in de ochtend. Boven de vulkaan hangt een donkere wolk maar beneden schijnt de zon. In het felle licht lijkt de berg af en toe te trillen. Ik knijp mijn ogen halfdicht en loop de trap af, via de necropolis onder de porte Nocera door, en dan de stad in.

De via Del’Abondanza is levendig als altijd. In de bakkerij van Lucius Sallustio draaien de maalstenen, aangedreven door ossen, gestaag door. De vuren in de ovens loeien: het meel wordt meteen tot brood verwerkt. Even verderop ligt de wijngaard van Claudius Flavius. Het is vandaag een feestdag voor de godin Isis, een goed moment om de nieuwste wijnen aan zijn vaste klanten te presenteren. Slaven slepen met rustbanken en in de olijfbomen worden alvast lampjes en bloemslingers opgehangen. Het feestmaal wordt geleverd door zijn zwager, Lucrezius Fontone, die een huizenblok verderop een populaire taverna uitbaat. Geen enkel huis heeft hier een eigen keuken. Men is hier niet gewoon om zelf te koken, dus Lucrezius zit nooit om werk verlegen. Het heeft hem al een fraaie villa met schilderwerk, mozaïekvloeren en wel twee atriums opgeleverd.

Het is niet raadzaam om op de weg zelf te lopen. Deze staat vol modder en andere viezigheid. Gelukkig zijn er her en der verhoogde stenen aangebracht, zodat je relatief schoon kunt oversteken. Een stukje verderop, op het forum, is het een drukte van belang. Dit is het politieke, commerciële en religieuze hart van de stad. Vanaf de spreekstoel oreert Obellio Firmo. Er zijn binnenkort verkiezingen en dit is een uitgelezen moment om zijn kandidaatstelling bekend te maken. Op de markt is het een drukte van belang, huisvrouwen en slaven doen de laatste inkopen voor het feest van vanavond: bloemen, wijn en olie om de Lares (huisgoden) gunstig te stellen. Vanuit de tempel van Apollo klinkt een triest geloei, er wordt een stier geofferd. Even verderop, het badhuis.

Het is één uur, het heetst van de dag. Ineens wordt het donker en de mensen vluchten alle kanten uit, in de huizen en onder portieken.
Iemand botst tegen me aan en mijn ogen schieten open. Het is zomaar weer 2013. Wég zijn de toga’s, de slaven, de draagstoelen. Vervangen door honderden toeristen met veel te witte sportschoenen en flashy telefoons. 1.934 jaar geleden stond de tijd stil, en de stad hield op te bestaan. Ze verdween onder een metersdikke laag as en puimsteen en 1.500 jaar lang dacht niemand meer aan haar.

Nu liggen de maalstenen in de bakkerij van Lucius Sallustio er stil en verlaten bij. De wijnvaten in de taverna van Lucrezius Fontone zijn leeg en zijn mooie villa ligt in puin. In de tuin bij de wijngaard van Claudius Flavius getuigen gipsen afgietsels van de afschuwelijke manier waarop zestien mensen om het leven kwamen. Mannen, vrouwen en kinderen; rijkaard of slaaf, wie zal het zeggen? De dood maakte op die helse dag in het jaar 79 geen onderscheid.

Vandaag regent het gelukkig geen vuur, alleen water. Alleen de Vesuvius zelf bepaalt, wanneer hij opnieuw zal uitbarsten…..