En passant (deel 1)

Het is iets waartegen je je niet verzetten kunt, die idiote verbazing die zich van je meester maakt als je mensen ziet die leven waar wij in het geheel niet leven en die hun tijd doorbrengen met andere zaken dan de onze. Je herinnert je vaag hoe je op een morgen bij zonsopgang door een dorp kwam en dat je daar de een of andere burger hebt opgemerkt die zijn luifel opende of zijn stoep schoonveegde en die plotseling met open mond bleef staan toen hij jou langs zag komen.
Hij heeft jouw gezicht nauwelijks kunnen onderscheiden en jij het zijne ook niet en toch ben je in die flits, allebei, op hetzelfde ogenblik, bevangen door een geweldige verbazing; hij ziet hoe je je snel verwijdert en zegt tegen zichzelf: Waar zou die nou heen gaan en waarom reist hij? En jij die voortsnelt, denkt: wat voert hij daar uit? Blijft hij altijd op die plek?

Gustave Flaubert, Langs velden en oevers



Een gordijntje beweegt. De besteller van la poste verdwijnt om de hoek en Oliviers bevende hand schuift de verschoten stof nog iets verder opzij. Binnenkort komt de Engelse naar buiten om zich in vijf stappen naar de brievenbus te haasten. Haar huis zag er destijds beter uit dan het zijne. Belle epoque. Als ze de deur straks opent zal er weer wat verf afbladderen en het strand opwaaien. Ook vandaag zal ze met lege handen en in zeven stappen het huis zonder naam terug binnengaan. Zonder hem te groeten.

Maar de Engelse verschijnt niet. Evelyne Godin begeeft zich dan al in de trein naar het zuiden, vastbesloten Wimereux voor altijd de rug toe te keren. De nieuwe eigenaar vroeg nog of hij het verweerde naambordje op de brievenbus mocht gebruiken. Major and Mrs. Bedford.
Het huis zou zeer geschikt zijn om als Bed&Breakfast te dienen. Arme Olivier, dacht ze nog.
Halverwege de straat staat het huis dat ooit werd bewoond door de nicht van Jules Verne, en alleen dáárom willen mensen daar overnachten.
Evelyne begint de Vogue door te bladeren die in haar coupé is achtergelaten.
Nu niet naar buiten kijken, denkt ze opnieuw.

Die eerste jaren waren gelukkig.
Colin verhuisde met zijn tweede vrouw en het pensioen van de Royal Airforce naar haar geboorteland Frankrijk. Niet ver van Calais. “Zo heb ik nog een ontsnappingsroute”, grapte hij altijd.
Toen hij werd uitgenodigd om zo nu en dan vrijwillig als gids in de Somme te werken veranderde er iets. De slagvelden lieten hem niet meer los. Geen herdenking bij het Franco-British Memorial meer zonder Major and Mrs. Bedford.
Hij merkte niet dat hij Evelyne stilaan verloor. Uiteindelijk sneuvelde de Major zelf, nu zo’n vier maanden geleden. Geen heldendood. Domweg overreden door een tractor, in de buurt van Thiepval. Waarschijnlijk was hij het liefst tussen de strijders begraven, maar zijn kinderen haalden hem terug naar Derbyshire. Wat dacht ze wel.


In Amiens stapt Evelyne uit de trein en post de brieven. De chef van La Poste in Wimereux vertrouwt ze niet langer.
Er is vrijwel niemand in de Notre Dame als ze een kaarsje brand. “God geef me de zon en warmte terug”. Haar voetstappen op het labyrint van geel en zwart marmer bewijzen dat het leven een lange weg is.